یکی از چالش‌های بسیار رایج برای طراحان گرافیک، عکاسان و یا حتی صاحبان کسب و کارهایی که با چاپ سر و کار دارند، مساله تفاوت رنگ در مانیتور و چاپ است. حتما تجربه کرده‌اید که یک عکس با رنگ‌های زنده و شفاف روی یک صفحه نمایش مثل لپ تاپ یا موبایل، بعد از چاپ کم رنگ‌تر، تیره‌تر و یا حتی با تُناژ رنگی متفاوت دیده می‌شود. این اختلاف رنگ، گاهی ممکن است کل یک پروژه چاپ تبلیغاتی یا هنری را تحت تاثیر قرار دهد. اما علت این تفاوت رنگ در مانیتور و چاپ چیست؟

در این مقاله از سامانه چاپ آنلاین چاپاتو، علت تفاوت رنگ در مانیتور و چاپ را بررسی می‌کنیم و چند نکته را برای به حداقل رساندن این اختلاف رنگ در چاپ، مطرح می‌کنیم.

علت اصلی تفاوت رنگ در مانیتور و چاپ

1-تفاوت در مدل‌های رنگی RGB در برابر CMYK

رنگ‌هایی که ما در مانیتور یا صفحات نمایش مثل موبایل و تبلت می‌بینیم، بر اساس مدل رنگی RGB ( قرمز، سبز، آبی) تولید می‌شوند. در واقع، مانیتور با ترکیب این 3 رنگ و شدت‌های مختلف آن‌ها، میلیون‌ها رنگ دیگر را بازسازی می‌کند. در مقابل، چاپ بر اساس مدل رنگی CMYK (فیروزه ای، سرخابی، زرد و مشکی) انجام می‌شود. همین تفاوت در رنگ‌های پایه باعث می‌شود که بعضی رنگ‌ها که در مانیتور قابل دیدن هستند، در چاپ بصورت دقیق بازسازی نمی‌شوند.

2-تفاوت در منبع نور

مانیتور یک منبع نوری است و رنگ‌ها در آن با تابش نور پس زمینه، براق‌تر دیده می‌شوند. اما در چاپ، رنگ‌ها از طریق انعکاس نور محیط روی کاغذ دیده می‌شوند. همین تفاوت باعث می‌شود رنگ‌ها در چاپ درخشندگی کمتری داشته باشند یا گاهی مات به نظر برسند.

3-کیفیت و جنس کاغذ چاپ

فرض کنید تصویری را یک بار روی کاغذ گلاسه و یک بار هم روی کاغذ تحریر چاپ کنید. نتیجه به وضوح متفاوت خواهد بود. فرق کاغذ تحریر و گلاسه در این است که کاغذهای براق مثل گلاسه، باعث بازتاب بیشتر نور و در نتیجه شفافیت رنگ بیشتر می‌شوند، در حالی که کاغذهای مات مثل کاغذ تحریر، رنگ‌ها را جذب کرده و رنگ‌ها شاید حتی نسبت به کاغذ گلاسه، کمی کدر به نظر برسند.

علاوه بر این، با توجه به اینکه یکی از کاربردهای کاغذ کرافت در چاپ تبلیغاتی است، حتما در نظر داشته باشید که کاغذ کرافت بطور طبیعی رنگ قهوه ای دارد و از هر رنگی نمی‌توان برای چاپ روی آن استفاده کرد. چون رنگ‌ها روی زمینه قهوه‌ای، قطعا متفاوت دیده می‌شوند.

4-تنظیمات و کالیبراسیون مانیتور

خیلی‌ها بدون توجه به کالیبره کردن مانیتور، طراحی را انجام می‌دهند. این کار باعث اختلاف فاحش بین رنگ‌های نمایش داده شده روی صفحه و خروجی چاپ می‌شود. یک مانیتور کالیبره شده رنگ‌ها را تا حد امکان به واقعیت نزدیک‌تر نشان می‌دهد.

مقایسه مدل رنگی RGB و CMYK

چند نکته برای کم کردن تفاوت رنگ در مانیتور و چاپ

• تنظیم مد رنگی صحیح

• تنظیم نور محیط

یکی از عواملی که کمتر به آن توجه می‌شود، اما در درک رنگ تاثیر زیادی می‌گذارد، نور محیط کار است. اگر اتاق طراحی بیش از حد تاریک یا روشن باشد، چشم انسان رنگ‌ها را متفاوت تفسیر می‌کند. برای کاهش اختلاف رنگ بین مانیتور و چاپ، بهتر است شرایط نور محیط کنترل شود. استفاده از نور طبیعی روز یا نورهای استاندارد با دمای رنگ حدود ۵۰۰۰ تا ۶۵۰۰ کلوین (نور سفید متعادل) توصیه می‌شود.

همچنین باید از تابش مستقیم نور خورشید به مانیتور یا سطح چاپ جلوگیری کرد تا انعکاس‌ها باعث خطای دید نشوند. نصب پرده یا فیلترهای نوری، و قرار دادن چراغ‌های متوازن در محیط، شرایط استیبلی ایجاد می‌کند. حتی بعضی از طراحان حرفه‌ای از لامپ‌های مخصوص بررسی رنگ استفاده می‌کنند تا نزدیک‌ترین حالت به شرایط چاپخانه به دست آید.

• استفاده از پروفایل‌های رنگی ( ICC Profiles )

• کالیبره کردن مانیتور

• انتخاب کاغذ مناسب

• چاپ نمونه اولیه

• هماهنگی با چاپخانه

چند نکته برای طراحان

• همیشه طراحی را در حالت CMYK انجام دهید و ذخیره کنید.
• برای لوگوها و برندینگ، از رنگ‌های استاندارد و شناخته شده مثل رنگ‌های چاپ پنتون استفاده کنید.
• از چاپخانه بخواهید یک نمونه کوچک از طراحی شما را قبل از چاپ در تیراژ بالا، چاپ کند.
• موقعی که طرح را به مشتری نشان می‌دهید، حتما توضیح دهید که تفاوت‌های جزئی در رنگ چاپ نسبت به مانیتور، کاملا طبیعی است.

سوالات متداول درباره تفاوت رنگ در مانیتور و چاپ

جمع بندی

تفاوت رنگ در مانیتور و چاپ، مساله‌ای اجتناب ناپذیر است. اما وقتی دلیل آن را بدانیم و اصول حرفه ای لازم را رعایت کنیم، می‌توانیم این اختلاف رنگ در چاپ را به کمترین میزان برسانیم. درک تفاوت مدل‌های رنگی، انتخاب کاغذ مناسب، استفاده از پروفایل رنگی و همینطور هماهنگی با چاپخانه، عواملی هستند که کیفیت نهایی چاپ را بهتر می‌کنند. برای هر طراح یا مدیر کسب و کار، دانستن این نکات باعث صرفه جویی در زمان، هزینه و افزایش رضایت مشتری می‌شود.