خیلی از اصطلاحات فنی مثل زینک، کلیشه، پلیت و مرکب در صنعت چاپ و چاپخانه ها به صورت روزمره به کار میروند. اما فهم دقیق این اصطلاحات برای افراد معمولی که تخصصی در زمینه چاپ ندارند، نیاز به توضیح کامل دارد. یکی از رایج ترین اصطلاحات چاپ کارت ویزیت و سایر انواع محصولات چاپ افست، «زینک چاپ افست» است؛ با توجه به اینکه کاربردهای چاپ افست بسیار زیاد و متنوع است، شناخت کامل زینک چاپ افست برای کسانی که با چاپ، بسته بندی و تبلیغات چاپی به هر نحوی سر و کار دارند، لازم است. در این مقاله از سامانه چاپ آنلاین چاپاتو، به این سوال پاسخ می‌دهیم: زینک چاپ افست چیست و چه نقشی در کیفیت و یا هزینه‌ی چاپ دارد؟

زینک چاپ افست چیست؟

مهم‌ترین تفاوت چاپ دیجیتال و افست در این است که در چاپ افست، از زینک استفاده می‌شود، اما چاپ دیجیتال به زینک نیاز ندارد. زینک چاپ افست در واقع یک نوع ورق آلومینیومی نازک است که طرح روی آن منتقل می‌شود تا چاپ با دقت بالا و همچنین در تیراژ بالا انجام شود. بر خلاف تصور عمومی، زینک لزوما از فلز ساخته نمی‌شود، بلکه در گذشته به خاطر شباهت‌هایی از لحاظ عملکرد، نام زینک روی آن گذاشته شد. امروزه اکثر زینک‌های چاپ از آلومینیوم آنودایز شده با پوشش حساس به نور تولید می‌شوند.

اهمیت زینک در چاپ افست

در چاپ افست، تصویر ابتدا روی زینک نقش می‌بندد. بعد با استفاده از غلتک پلاستیکی (بلنکت) به کاغذ منتقل می‌شود. این روش باعث افزایش ماندگاری زینک و حفظ کیفیت چاپ در تیراژ بالا می‌شود. به بیان ساده‌تر، زینک همان «الگوی اصلی» یا «مادر» چاپ است. از آنجایی که محصولات چاپ افست، بسیار متنوع است، پس حتما کیفیت زینک در چاپ تبلیغاتی کاملا اثرگذار است.

کارت ویزیت پی وی سی 300 میکرون 3,600 تومان

کارت ویزیت سلفون براق با قالب دلخواه 1,230 تومان

تراکت تحریر 80 گرم 470 تومان

فاکتور پاکت‌شو تحریر 80 گرم 2,620 تومان

سرنسخه تحریر 80 گرم A5 با سرچسب 660 تومان

قبض تک برگی تحریر 70 گرمی مشکی 780 تومان

سربرگ تحریر 80 گرم سایز واقعی 740 تومان

برگه یادداشت تحریر 80 گرم 210 تومان

شگفت انگیز

5%

تراکت تحریر 80 گرم با سرچسب A5 660 تومان

لیبل سلفون مات طلاکوب 575 تومان

پاکت گلاسه 135 گرم 1,370 تومان

اتیکت عصایی سلفون مات 1,810 تومان

بروشور 3 لت گلاسه 135 گرم تا شده 1,250 تومان

پوستر تحریر 80 گرم 3,005 تومان

پیشنهاد ویژه

15%

فولدر A4 دورو 300 گرم با روکش براق 15,490 تومان

مراحل تولید زینک چاپ افست

درک فرایند تولید زینک چاپ به ما کمک می‌کند بهتر بفهمیم چطور یک فایل دیجیتال طراحی، به یک چاپ فیزیکی (کاغذی) دقیق و با کیفیت تبدیل می‌شود.

1-طراحی گرافیکی فایل

اول فایل گرافیکی با نرم افزارهایی مثل CorelDraw طراحی و برای چاپ افست آماده سازی می‌شود. رعایت استانداردهای رنگی (مثل CMYK ) تفکیک صفحات رنگ (مثلا جداسازی قسمت‌های طلاکوب یا برجسته) و خروجی استاندارد مهم است.

2-خروجی پلیت ( CTP )

فایل گرافیکی توسط دستگاه CPT  ( Computer To Plate ) مستقیما روی زینک نوردهی می‌شود. این مرحله به نوعی جایگزین روش لیتوگرافی با فیلم شده است و دقت بیشتری هم دارد.

3-شست و شو و تثبیت تصویر

بعد از نوردهی، زینک وارد مرحله شست و شو می‌شود. در این مرحله، بخش هایی از پوشش حساس به نور که نور دریافت نکرده‌اند حذف شده و تصویر نهایی تثبیت می‌شود.

علت رنگ آبی زینک چاپ افست چیست؟

اگر از نزدیک یک زینک چاپ افست را دیده باشید، احتمالاً متوجه رنگ آبی خاص آن شده‌اید. این رنگ در نگاه اول ممکن است این تصور را ایجاد کند که بخشی از فرآیند رنگ‌آمیزی نهایی چاپ است؛ در حالی‌که این رنگ، هیچ ارتباطی با رنگ نهایی چاپ شده روی کاغذ ندارد. پس علت این رنگ آبی چیست و چرا در زینک‌سازی از آن استفاده می‌شود؟

در واقع، آبی بودن سطح زینک بعد از مرحله نوردهی و شست‌وشو به‌دلیل پوشش حساس به نور است که فقط در قسمت‌هایی از زینک باقی می‌ماند. این پوشش شیمیایی، بخشی از تکنولوژی تولید زینک است و در نواحی‌ای که تصویر چاپی قرار دارد، باقیمانده و به رنگ آبی یا بنفش کم‌رنگ دیده می‌شود. این رنگ صرفاً یک نشانه بصری برای اپراتور چاپخانه است تا بتواند تصویر ایجادشده روی زینک را قبل از چاپ بررسی کند.

از نظر فنی، دستگاه چاپ افست اصلاً به رنگ سطح زینک حساس نیست؛ بلکه تفاوت میان نواحی چرب (آب‌گریز) و نواحی مرطوب (آب‌دوست) روی زینک است که باعث شکل‌گیری تصویر نهایی می‌شود. بنابراین رنگ آبی، کاربرد فنی در چاپ ندارد و صرفاً برای مشاهده آسان‌تر نواحی تصویر ایجاد شده‌ است. به عبارتی، این رنگ نوعی «نشانگر دیداری» است، نه بخشی از فرآیند چاپ رنگی.

انواع زینک در چاپ افست

در چاپ افست، بسته به نوع دستگاه و کاربرد نهایی، از انواع مختلفی از زینک استفاده می‌شود. بیایید آن‌ها را بررسی کنیم:

زینک چند رنگ چیست؟

فرض کنید طرح چاپی شما شامل چند رنگ ( CMYK ) است، مثلا چاپ چهار رنگ نیاز به 4 رنگ جداگانه دارد. هر کدام برای یکی از رنگ‌های طیف Cyan ، Magenta ، Yellow و Black . به همین خاطر وقتی صحبت از زینک چند رنگ می‌شود، منظور مجموعه‌ای از 4 پلیت مجزا است که در ترکیب با هم، تصویر نهایی را ایجاد می‌کنند.

تفاوت زینک چاپ افست با کلیشه چاپ

یکی از اشتباهات رایج در صنعت چاپ این است که خیلی‌ها فکر می‌کنند زینک و کلیشه فرقی ندارند و یک چیز مشابه هستند. در حالی که اینطور نیست. این دو تفاوت‌های مهمی دارند:

• زینک در چاپ افست استفاده می‌شود و از طریق فرایند غیر مستقیم، تصویر را چاپ می‌کند.

• کلیشه معمولا در چاپ فلکسو یا لترپرس کاربرد دارد و تصویر را مستقیما روی سطح چاپی منتقل می‌کند. (مثل کلیشه چاپ نایلون)

• زینک‌ها اکثرا از فلز هستند، اما کلیشه‌ها ممکن است از لاستیک، پلیمر یا پلاستیک ساخته شوند.

بر اساس تجربه می‌توان گفت: برای چاپ‌هایی که نیاز به دقت رنگ بالا و جزئیات زیاد دارند، زینک گزینه بهتری است. در حالی که کلیشه در بسته بندی و چاپ‌های انعطاف پذیر بهتر است.

زینک چاپ افست چند بار قابل استفاده است؟

در حالت استاندارد، زینک برای یک پروژه قابل استفاده است و بعد از پایان چاپ دور انداخته می‌شود. هر چند در تیراژ پایین یا پروژه‌هایی که تکراری هستند، امکان استفاده مجدد از زینک وجود دارد اما قطعا کیفیت چاپ افت خواهد کرد و این کار توصیه نمی‌شود.

چه عواملی روی ماندگاری زینک چاپ تاثیر دارد؟

• کیفیت ساخت زینک
• تنظیمات دقیق دستگاه چاپ
• نوع مرکب و کاغذ استفاده شده

مزایای زینک چاپ افست چیست؟

• کیفیت بسیار خوب چاپ در تیراژ بالا

• ثبات رنگ و جزئیات دقیق

• قیمت کاملا مقرون به صرفه برای چاپ انبوه

معایب زینک چاپ افست چیست؟

• زمان‌بر بودن آماده سازی اولیه

• هزینه اولیه‌ی بالاتر (دستگاه‌ها) نسبت به چاپ دیجیتال

• غیر قابل انعطاف بودن برای تغییر دادن طرح، حین چاپ

سوالات متداول درباره زینک چاپ افست